De drukte in het crematorium was alom aanwezig tijdens ons gesprek met Xavier Godart, directeur van het Brussels Crematorium in Ukkel. Een hartelijke verwelkoming werd onderbroken door een vraag naar het laatste ministerieel besluit over de Corona-richtlijnen. De telefoon stond niet stil. Het coronavirus maakt veel slachtoffers. Dat heeft een impact op de zorg, maar ook op de uitvaartsector.
Wanneer begonnen jullie de coronacrisis te voelen?
Xavier Godart: “13 maart vroeg men ons voor het eerst de plechtigheden qua duur en hoeveelheid mensen te reduceren. Dit had op het terrein niet zoveel impact, waardoor ze drie dagen later in strengere bewoordingen werden geherformuleerd, maar zonder concrete regels.
Het was dus wat zoeken hoe we dit zouden organiseren en uiteindelijk hebben we besloten dat we 15 personen zouden toelaten en dat de plechtigheid 15 minuten mocht duren.
We beseffen dat dit heel kort is en dat het pijnlijk is om niet bij de afscheidsplechtigheid van een vriend of familielid te kunnen zijn, maar we zien toch dat iedereen hier begrip voor heeft en dit min of meer respecteert.”
“De social distancing-regels worden zeker niet gerespecteerd”
En houden mensen dan ook afstand van elkaar?
Xavier Godart: “Nee (zucht). De social distancing-regels worden zeker niet gerespecteerd. De nabestaanden raken de kist aan, komen te dichtbij, omhelzen elkaar, enz. Heel begrijpelijk, hoewel het niet mag. Dit schept voor ons een moeilijke situatie.
We willen er enerzijds zijn voor de nabestaanden en hen de ruimte geven om afscheid te nemen, maar anderzijds zijn die regels er voor het algemene belang. Dat is een moeilijke afweging voor ons. Normaal gezien zitten volksgezondheid en de eigen veiligheid niet in onze overweging.
Om u een idee te geven van de veiligheidsrisico’s in cijfers: sinds 18 maart zijn er gemiddeld 7 personen die een dienst bijwonen van 15 min. Dat klinkt niet veel, maar dat zijn 1.676 personen die in een periode van 3 371 min op dezelfde plek komen, of ongeveer iedere 2 minuten een nieuwe persoon op dezelfde plek. Het is niet eenvoudig om dan de social distancing regels te volgen.”
En hoe gaat dat dan in zijn werk? Stel dat ze de kist aanraken, komen jullie dan tussen tijdens de dienst?
Xavier Godart: “Nee, wij zijn geen politie en dat zullen we nooit zijn. We communiceren de social distancing regels duidelijk vooraf via de begrafenisondernemers en voor de dienst begint.
We vragen de nabestaanden dit te respecteren om verdere besmettingen te voorkomen, maar we gaan niet tussen komen tijdens of na de dienst. Die verantwoordelijkheid en autonomie ligt bij de nabestaanden.”
“Wij doen ons uiterste best. We zitten ook in de frontlinie”
En lukt het om de plechtigheid voldoende inhoud te geven op dat kwartier?
Xavier Godart: “Eerst en vooral moet gezegd dat we hier in Brussel van geluk mogen spreken dat er nog zoveel plechtigheden worden uitgevoerd. In Vlaanderen en Wallonië gebeuren de plechtigheden normaal gezien voor of na het crematorium, wat nu vaak wordt uitgesteld. Hier in Brussel gebeurt dit echter vaak in het crematorium zelf, zeker nu.
Is er voldoende ruimte voor inhoud? Als je wat muziek speelt en iedereen gaat een begroeting doen, dan is dat natuurlijk beperkt. Maar wij doen ons uiterste best.”
Heeft het een impact op het personeel?
Xavier Godart: “Ja een positieve impact. Net zoals de zorgsector, zitten wij in zekere zin ook in de frontlinie. Een overlijden brengt veel emoties met zich mee en hier moet je als personeel mee om kunnen. Maar daarenboven moet je die social distancing en andere beperkende regels opleggen en ook dat brengt een hoop emoties met zich mee voor de familie en het personeel.
Zo kreeg ik een mail van een nabestaande om ons te bedanken voor de mooie dienst, maar met de opmerking “dat het niet kan dat je de familie vraagt de handen te wassen voor de dienst, omdat dit neerkomt op het niet respecteren van iemands verantwoordelijkheidszin.”
Ik begrijp dit soort reacties en ook voor het personeel is dat niet eenvoudig om te vragen, maar we delen dezelfde bezorgdheden en steunen elkaar daarin. Het lijkt wel een klein beetje oorlog, maar we focussen ons op de positieve zaken, zoals de bedanking die in datzelfde bericht stond.”
Wordt er ook een virtueel alternatief aangeboden?
Xavier Godart: “Daar hebben we de laatste weken sterk aan gewerkt en sinds vorig weekend is het mogelijk om de gehele dienst live te streamen en online bij te wonen, met dank aan de stad Brussel.”
FREE.BRUSSELS 