Free.brussels ging in gesprek met Hussein Rassim, een bescheiden muzikant met een uniek verhaal. We zagen recent zijn band ‘Jaqâmaz’ aan het werk in Crix Café in Sint-Gillis. Hun muziek zweeft tussen fusion jazz, Arabische mâqam (melodisch systeem uit de traditionele muziek van het Midden-Oosten) en mediterrane vibes. Het was een intiem concert in een huiselijke sfeer. Het lekker eten en de drank zullen er ook voor iets tussen zitten.
Waar beginnen we? Wel, Hussein is geboren in Irak, maar woont nu al 8 jaar in Brussel. Hij draagt zijn roots mee in zijn muziek, dat hoor je en zie je ook aan zijn belangrijkste instrument, namelijk de oed. We gaan terug naar 2008, wanneer Hussein verhuisde naar Beiroet omdat hij Al Qaida wou ontvluchten tijdens de burgeroorlog in Diyala, zijn geboorteplaats. Op zijn 16e leerde hij er keyboard spelen en dat was meteen ook de eerste aanraking met een écht instrument. Na een jaar moest hij terug naar Irak, waar hij de enige muzikant in het dorp leerde kennen. Deze vriendschap inspireerde hem om de oedgitaar volledig onder de knie te willen krijgen. Niet alleen op technisch vlak, maar vooral de emotionele beleving van het instrument trad naar de voorgrond voor hem. Hij nam daarna een risicovolle beslissing om klassieke muziek te studeren in de grootstad. “Ga niet naar Bagdad want daar is het niet veilig”, zeiden zijn vrienden. Maar Hussein antwoordde hen: “dat valt wel mee, alleen wat bombardementen”. En zo volgden er uiteindelijk toch vele concerten met zijn toenmalige band Solo Bagdad gedurende zijn studententijd.
Helaas werd de crisis in Irak onhoudbaar. In 2015 vluchtte Hussein naar Europa en deed meer dan 5000 km in enkel 12 dagen: “ik moest mensensmokkelaars betalen, ik sliep buiten in de kou, ik wandelde, vloog en nam de boot. Als vluchteling word je gedwongen om slim te zijn”. Al snel kwam België (en specifiek Brussel) in het vizier van Hussein door een gesprek met een Amerikaanse vriend, die zei “vergeet Finland, daar krijg je geen kans op erkenning als vluchteling”. Volgens diezelfde vriend zou het in Brussel beter moeten lukken, maar ook het leven als muzikant zou er veel te bieden hebben.
“Die belofte werd waarheid”, vertelt Hussein ons, want hij kreeg de papieren en werd in Brussel verliefd op jazz: “ik had nog nooit jazzmuziek gehoord, in Irak kwam dit niet op tv of op de radio. Net zoals rock en pop trouwens”. Brussel werd het startpunt voor een nieuwe muzikale wending: “ik besefte dat jazz me nog meer leerde om te improviseren en open-minded zijn. Ik wou uit die klassieke omgeving breken.” Hussein raakte geïnspireerd door Belgisch saxofonist Manuel Hermia en leerde hier ook zijn huidige (Franse) vrouw Juliette kennen, nu steengoede celliste in zijn band. Als koppel spelen ze samen in hun folkband Nawaris en in Jaqâmaz. Deze laatste band, waar trouwens muzikanten met de meest uiteenlopende achtergronden in musiceren, was zopas ook artist in residence in Pianofabriek. Hun album zal binnenkort uitkomen.
Hussein trad met zijn projecten al op in zalen als Muziekpubliek en Botanique: “voor covid speelden we veel in Brussel, nu mogen we ook optreden in Vlaanderen en Wallonië”. In Husseins jongste project ‘Wij’ gaat hij zelfs aan de slag om Vlaamse liedjes te transformeren naar Arabische en Afrikaanse muziek. Daarnaast geeft hij oedlessen op verschillende locaties. Eén goede tip van Hussein? Wees een moedige muzikant én mens.
Wist je trouwens dat er een documentaire is gemaakt over de reis van Hussein naar Europa? Bekijk de teaser hieronder. Via deze weg kan je ook alle projecten van Hussein volgen of zijn muziek kopen.
Lauren Wouters is redacteur
bij Free.Brussels
FREE.BRUSSELS 